καγγελοϊστορίες
(ή, αλλιώς, ιστορίες μιας εξουσίας που επιχειρεί να αλώσει κάθε δημόσιο χώρο μέσα στην πόλη)
Το Πεδίο του Άρεως ήταν ένας ελεύθερος χώρος πρασίνου,
κατάλληλος για µια ανάσα ξεκούρασης µέσα στην αθηναϊκή λαίλαπα, µία μικρή όαση
μέσα στην εμπορευματοποιημένη ζούγκλα. Ένα πάρκο όπου περίοικοι και περαστικοί
καθημερινά βλέπουν να μετατρέπεται σε μαυσωλείο. Το πεδίο έχει ζωστεί µε
τσιμέντο και περίφραξη, οδικοί άξονες έχουν ανοιχτεί στο εσωτερικό του, έχουν
κοπεί υγιή δέντρα και θαμνώδης βλάστηση. Με λίγα λόγια έχει υποστεί
ανεπανόρθωτες καταστροφές.
Η ανάπλαση-υποβάθμιση του Πεδίου δεν ήρθε προφανώς εξ
ουρανού. Είναι µια ιστορία που έχει ξεκινήσει πριν από το 2000. Αγώνες των
κατοίκων δόθηκαν για τη διάσωσή του, µε απόγειο την μαζικότατες κινητοποιήσεις
του 2003 που είχαν ως αποτέλεσμα το ξήλωμα της καγκελόφραξης. Από τον Απρίλιο
του 2008 άρχισαν εργασίες για ριζική ανάπλαση του πάρκου, παρά τις αντιδράσεις
και τις κινητοποιήσεις των κατοίκων που κορυφώθηκαν το 2009-10, µε συνελεύσεις
µέσα στο χώρο του πάρκου, αλλά και µε το ξήλωμα της καγκελόφραξης. Το έργο της
«ανάπλασης», υπό τις οδηγίες του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Τομπάζη, παραδόθηκε –
εκπρόθεσμα, όπως τα περισσότερα έργα– τον Δεκέμβρη του 2010 (και μάλιστα μισό,
αφού το θέατρο, για το οποίο προορίζονταν τα περισσότερα χρήματα, δεν έχει
παραδοθεί μέχρι σήμερα). Έργο βιτρίνας και διακόσμησης σύμφωνα
µε τις προδιαγραφές ενός μητροπολιτικού πάρκου –και όχι ενός πάρκου γειτονιάς–
µε στόχο την επιτήρηση και τον έλεγχο, έγινε µε τόνους από μπετόν, μάρμαρο
και χαλύβδινα παλούκια… Το έργο καλύπτει περίπου 250 στρέµµατα του πάρκου
και στοίχισε πάνω από το εξωφρενικό ποσό των 10 εκατομμυρίων €.
Χρήματα που θα μπορούσαν κάλλιστα να καλύψουν πάγιες ανάγκες του σε
καθαριότητα, φροντίδα των φυτών, κτλ, για πολλά χρόνια.
Οι πληγές που πάρκου είναι πολλές πλέον. Μέσα σε αυτές
παραμένει και ο Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος, προεδρίας Μίνου Κυριακού, ο
οποίος προεκτείνει διαρκώς και παράνομα τις
εγκαταστάσεις του ΠΓΣ έχοντας καταπατήσει µέχρι τώρα 4
στρέμματα του Πεδίου. Βέβαια παραμένει στο απυρόβλητο, έχοντας
εξασφαλίσει την ατιμωρησία που του παρέχει η σιωπηρή
συναίνεση και η κάλυψη της Περιφέρειας Αττικής.
Μέσα στη γενικότερη συνθήκη ενός συστήματος που καταρρέει
στις πλάτες των απλών ανθρώπων, η ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας όπου
βρίσκεται το Πεδίο του Άρεως, είναι αυτή που συμπυκνώνει τα βασικά
χαρακτηριστικά που γεννά η κρίση: φτώχεια, εξαθλίωση, ανεργία, παραβατικότητα,
καθίζηση της αγοράς, κρατική καταστολή, τοξικοεξάρτηση, φασίστες. Μέσα σε αυτό
το περιβάλλον, άστεγοι και φτωχοδιάβολοι καταφεύγουν ανά διαστήματα στο πάρκο,
όταν η αστυνομία τους διώχνει από τις πλατείες προκειμένου να δείξει ότι κάνει
έργο, εγκαθιδρύοντας ταυτόχρονα το μοντέλο της αστυνομικής πόλης. Τρανό
παράδειγμα πριν από 1,5 χρόνο περίπου, όταν εκτεταμένες επιχειρήσεις σκούπα
λάμβαναν χώρα στην πλατεία Βικτωρίας και δεκάδες οικογένειες μεταναστών
κατευθύνονταν από την ίδια την αστυνομία στο πεδίο.
Με πρόσχημα την ασφάλεια λοιπόν, τώρα το πάρκο θα κλείνει το βράδυ, θα έχει ιδιωτική αστυνομία (η οποία
υπήρχε και µέχρι πρόσφατα, όμως από την έναρξη του 2013 δεν έχουν ανανεωθεί οι
συμβάσεις) και ίσως σε λίγο καιρό face control, ενώ υπάρχει έντονη διάθεση
περαιτέρω ιδιωτικοποίησης του πάρκου. Με την ολοκλήρωση της ισχυρής περίφραξης
(µε την τοποθέτηση των θυρών που συντελέστηκε το τελευταίο διάστημα) όλη η
έκταση μετατρέπεται σε µία ζώνη ελέγχου. Όλα αυτά μέσα στο γενικότερο σχεδιασμό
μιας αποστειρωμένης πόλης-φυλακής όπου στο στόχαστρο της καταστολής έχουν µπει
οι καταλήψεις, όπου οι πλατείες αστυνομοκρατούνται, όπου (οι μετανάστες,
αρχικά, και µε τη σειρά του) κάθε θεωρούμενος ως παρείσακτος κυνηγιέται, όπου
τα κάγκελα παίρνουν τη θέση των ανθρώπων.
Rethink Athens:[1]
Καθώς οι θεσμοί οραματίζονται το κέντρο της πόλης ως µια γιγαντιαία ζώνη
κατανάλωσης, η επιτήρηση και ο έλεγχος της ζωής γίνονται κυρίαρχες έννοιες στο
λεξιλόγιο της εξουσίας. Η επιχείρηση «Θέτις» (η μαζική –και απόλυτα παράνομη αν
αυτό ενδιαφέρει κανέναν– απαγωγή αστέγων και τοξικομανών από το κέντρο της
πόλης, η μεταφορά τους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Αμυγδαλέζας και το
εκτενές ιατρικοαστυνομικό φακέλωμά τους) προεικάζουν το μέλλον ως προσομοίωση
της ναζιστικής γερμανίας και της απριλιανής χούντας. Το Πεδίο του Άρεως είναι
μόλις το τελευταίο στάδιο στις απόπειρες εκφασισμού του δημόσιου χώρου
Σε µία συγκυρία όπου η μοναδική εγγύηση που δίνει το κράτος
είναι αυτή της λεηλασίας των ζωών µας και της βίαιης καταστολής, οφείλουμε να
µην συναινέσουμε. Οφείλουμε να πάρουμε τις ζωές στα χέρια µας.
συνέλευση πλ. Βικτωρίας
ΥΓ: Τη στιγμή που έκλεινε αυτό το
κείμενο, µας βρήκαν κάτοικοι που κινητοποιούνται ενάντια στο επικείμενο κόψιμο
των µουριών της οδού Αριστοτέλους που σχεδιάζει ο δήμος –γεγονός το οποίο
αγνοούσαμε. Δύο λέξεις µόνο: είναι τρελοί! (ο Καμίνης και ο κάθε Καμίνης που
µας έχει κάτσει στο σβέρκο).
[1]. Rethink Athens ονομάζεται το σχέδιο του ιδρύματος
Ωνάση για τον ριζικό επανασχεδιασμό του κέντρου της Αθήνας.